Σύνοψη Προγράμματος
Το ερευνητικό έργο αποτελεί μία ευκαιρία συγκριτικής προσέγγισης του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των προγραμμάτων πρακτικής άσκησης των ελληνικών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ενώ παράλληλα θα αναδείξει το βαθμό εναρμόνισής τους με το ευρωπαϊκό θεσμικό συγκείμενο. Επιπρόσθετα, η ερευνητική διαδικασία μέσω της αποτύπωσης των αντιλήψεων των κοινωνικών εταίρων αναφορικά με τις συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, θα αξιοποιήσει τα ευρήματα για να διατυπώσει προτάσεις που θα επιτρέψουν τη δυναμικότερη ενεργοποίηση του κόσμου της εργασίας σε ένα ευρύτερο πλαίσιο δράσεων συναφών με τη μετάβαση των νέων στην αγορά εργασίας. Αντίστοιχη ερευνητική προσέγγιση δεν έχει πραγματοποιηθεί στο παρελθόν στον ελληνικό χώρο. Για το λόγο αυτό το προτεινόμενο έργο μπορεί να θέσει τα θεμέλια για μία ευρύτερη διαβούλευση με σκοπό τη θεσμική και επιχειρησιακή ενδυνάμωση των προγραμμάτων.
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
Η σύνθεση της ερευνητικής ομάδας διαμορφώθηκε με βάση την τεχνογνωσία και την εμπειρία (ακαδημαϊκή, ερευνητική και επαγγελματική) των μελών, που μπορούν να αξιοποιηθούν για την πραγματοποίηση του έργου. Έτσι, όλα τα μέλη, εκτός από τη συμβολή τους στη βιβλιογραφική έρευνα και στην αποτύπωση του θεσμικού πλαισίου των προγραμμάτων πρακτικής άσκησης των ΑΕΙ, συμβάλλουν στο σχεδιασμό της έρευνας στους κοινωνικούς εταίρους, στην ανάλυση και τη διάχυση των αποτελεσμάτων, καθώς και στην τελική διαμόρφωση του αναθεωρημένου πλαισίου αναφορικά με την αλληλεπίδραση των κοινωνικών εταίρων με τα συγκεκριμένα προγράμματα. Επιπλέον, για κάθε μέλος της ομάδας προβλέπονται και ειδικότεροι ρόλοι.
Περιγραφή Προγράμματος
Αντικείμενο του ερευνητικού έργου αποτελούν τα προγράμματα πρακτικής άσκησης που οργανώνονται για τους φοιτητές από τις εξειδικευμένες δομές των ελληνικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ). Με τα προγράμματα αυτά επιχειρείται η υποστήριξη των φοιτητών, προκειμένου να έλθουν σε επαφή με το χώρο της αγοράς εργασίας, να βιώσουν τη δοκιμασία των θεωρητικών τους γνώσεων στο πραγματικό εργασιακό περιβάλλον και να αποκτήσουν την επαγγελματική εμπειρία που είναι πολύτιμη και απαραίτητη για τη μελλοντική τους σταδιοδρομία.
Ο κύριος σκοπός του έργου είναι να ενισχύσει την επικοινωνία και την αλληλεπίδραση μεταξύ των ΑΕΙ και των κοινωνικών εταίρων, ώστε να μεγιστοποιείται η συμβολή τους στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των προγραμμάτων πρακτικής άσκησης. Για το λόγο αυτό, η ερευνητική προσέγγιση οργανώνεται σε δύο άξονες. Ο πρώτος άξονας αφορά το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα προγράμματα πρακτικής άσκησης που προσφέρονται στα ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα· ο δεύτερος άξονας αφορά τη διακρίβωση των αντιλήψεων και των συνθηκών συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων –εργοδοτών και εργαζομένων– σε θέματα που αφορούν την πρακτική άσκηση στην τριτοβάθμια πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι επιμέρους στόχοι κάθε άξονα:
Πρώτος άξονας: Συγκριτική διερεύνηση του θεσμικού πλαισίου.
- Ανάδειξη των συγκλίσεων, των διαφοροποιήσεων και των ιδιαιτεροτήτων των προγραμμάτων αναφορικά με την οργάνωση, την εφαρμογή και τη διασφάλιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους.
- Διερεύνηση της ύπαρξης και του εύρους διεπαφής των ελληνικών προγραμμάτων πρακτικής άσκησης με το προωθούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση πλαίσιο για την πρακτική άσκηση και τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές.
- Καταγραφή και ανάλυση των κανονιστικών πλαισίων σύμφωνα με τα οποία πραγματοποιείται η οργάνωση και η διαχείριση των προγραμμάτων πρακτικής άσκησης για τους φοιτητές σε κάθε ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης. Η επιδίωξη αυτού του στόχου είναι η τελική διαμόρφωση ενός ενιαίου προτύπου με ποιοτικά χαρακτηριστικά και με δυνατότητα προσαρμογής στο ευρωπαϊκό θεσμικό συγκείμενο.
- Διακρίβωση των διαδικασιών με τις οποίες επικαιροποιούνται οι δεξιότητες των στελεχών των πανεπιστημιακών δομών πρακτικής άσκησης και αξιοποιείται η διεθνής εμπειρία.
Δεύτερος άξονας: Κοινωνικοί εταίροι
Η διερεύνηση θα πραγματοποιηθεί στο επίπεδο ενώσεων εργοδοτών και εργαζομένων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο (π.χ. ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, BusinessEurope, UEAPME, CEEP, ETUC, κτλ), καθώς και σε ελληνικές επιχειρήσεις. Σε αυτή περιλαμβάνεται και η χρήση ερωτηματολογίων ή συνεντεύξεων.
- Αποτύπωση των αντιλήψεων, καθώς και του πλαισίου συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων αναφορικά με την οργάνωση και την πραγματοποίηση των προγραμμάτων πρακτικής άσκησης με ωφελούμενους τους φοιτητές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
- Καταγραφή των αντιλήψεων και των στάσεων των κοινωνικών εταίρων σε ό,τι αφορά τη μάθηση στο χώρο εργασίας (work-based learning – WBL).
- Καταγραφή αξιολογικών παρατηρήσεων επί των εφαρμοζόμενων προγραμμάτων.
- Καταγραφή των προσδοκιών και των προτάσεων των κοινωνικών εταίρων σχετικά με τη λειτουργική βελτίωση των υφιστάμενων συστημάτων, αλλά και αναφορικά με τη διαμόρφωση ενός ελκυστικού και αξιόπιστου συστήματος κινήτρων, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναβάθμιση της συμμετοχής τους και σε βελτίωση της αποτελεσματικότητας των προγραμμάτων.
Διαμόρφωση ενός πλαισίου υποστηρικτικών δράσεων, όπως είναι η παροχή συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, η εκπαίδευση μεντόρων στον ακαδημαϊκό και εργασιακό χώρο κλπ. Οι δράσεις αυτές θα προϋποθέτουν την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, θα διευκολύνουν την επικοινωνία με την αγορά εργασίας και θα διασφαλίζουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των προγραμμάτων.